بشنوید/ این گزارش شما را به کودکیتان پرت میکند!
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۲۳۱۰۴
امروز روز جهانی کودک و زمان مناسبی برای مرور کودکی است. در گوشه و کنار حافظه صوتی ما تعدادی آوا و نوای آشنا برای همیشه نقش بسته که شاید هیچگاه یادمان نرود. میگویند، موسیقی بخشی جدایی ناپذیر از زندگی است و حتی پیش از تولد در زندگی ما جریان دارد. به طور کلی ممکن است هر کدام از ما طی زندگی خود آنقدر اثر موسیقی گوش کنیم یا بشنویم که حسابش از دستمان خارج شود ولی در میان همه این آهنگها شاید تنها تعداد محدودی از آنها برای ما حسی نوستالژیک داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با این حال هر چند تعداد هم که آهنگ نوستالژیک در ذهن ما نقش بسته باشد، اما همخوانی دانشآموزان شهر موشها، صدای کلاه قرمزی و آقای مجری، تصور چهره خندان عمو پورنگ حین شنیدن «کی از همه قشنگتره» و تیتراژ «زی زی گولو» حال و هوایی دیگر دارد. آهنگهایی که در کودکی گوش کردهایم، حسی متفاوتتر را برایمان تداعی میکند؛ حسی مملو از شوق و اشتیاق کودکی که با علاقهای وصف نشدنی پای برنامه مورد علاقه خود مینشستیم و همراه با ترانهای که خوانده میشد میخواندیم.
ساخت موسیقی کودک در ایران به گونهای شده است که حتی اگر از بچههای دهه ۸۰ و ۹۰ هم بخواهید که آهنگهای کودکانه مورد علاقه خود را نام ببرند، به آهنگهای برنامههایی مانند «خونه مادربزرگه»، «کلاه قرمزی»، «مدرسه موشها» و نهایتا به کارهای عمو پورنگ ... اشاره میکنند؛ البته که تکرار برنامههای آن زمان برای کودکان امروز در این امر بیتأثیر نیست.
با این حال فراموش نشود که ساخت آن آثار موسیقی ماندگار برای کودکان توسط هنرمندان مطرحی هم صورت میگرفت، هنرمندانی مانند بهرام دهقانیار که موسیقی آثار ماندگاری مانند «زیر گنبد کبود»، «خونه مادربزرگه»، «الو من جوجوام» را ساخته است و یا آهنگسازی مانند حمیدرضا علیقلی که ساخت موسیقی آثار دیگری مانند «شهر موشها»، «کلاه قرمزی و پسرخاله»، «کلاه قرمزی و سروناز» و ... ساخته و حتی مجید انتظامی که موسیقی پایانی سریال «بچههای کوه آلپ» را به زیبایی ساخته است.
در این قسمت میتوانید موسیقی سریال «خونه مادربزرگه» را گوش کنید:
در این قسمت میتوانید موسیقی تیتراژ پایانی سریال «بچههای کوه آلپ» را گوش کنید:
البته بعدتر هم برای کودکان دهه هفتادی همچنان برنامههای متنوعی از تلویزیون پخش میشد که در بین آنها آهنگهای و ترانههای ماندگاری هم به گوش میرسید؛ کارهایی مانند «لب خندون و در قندون» از عمو پورنگ یا «آهویی دارم خوشگله» که هنوز هم در یاد و خاطر کودکان آن نسل باقی است.
در این قسمت میتوانید آهنگ «آقای حکایتی» را گوش کنید:
چه بر سر موسیقی کودک آمد؟
زمانی در دهه های ۶۰ و ۷۰ برنامههای کودک تلویزیون با بهرهگیری از مجربترین سرمایههای فرهنگ و هنر، در زمره بهترینها بودند؛ به نحوی که حتی بسیاری از بزرگترها را هم پای گیرندهها مینشاندند. اما با پایان دهه ۷۰ ، کمتر شاهد ساخت برنامههای جذاب و مفید برای کودکان بودیم؛ به گونهای که کودکان دهه های ۸۰ و ۹۰ بیشتر از طریق فیلمها و برنامههایی سرگرم و آموزش داده میشدند که از کشورهای دیگر خریداری شده بودند. امروزه خیلی کمتر اتفاق میافتد که موسیقی یک برنامه در حوزه کودک آنقدر جذاب باشد که کودکان تا سالها آن ملودی و ترانه را به خاطر بسپارند.
حال اگر بخواهیم درباره علت این امر بگوییم، میتوانیم به صحبتهای بهرام دهقانیار در گفتوگو با ایسنا اشاره کنیم که گفته بود: «افزایش تعداد کانالهای تلویزیونی، کمبود بودجه، نداشتن شناخت کافی تهیه کنندگان از کار کودک و اینکه سازندگان برنامهها با آهنگسازهایی همکاری میکنند که دستمزد کمتری دریافت کرده و تجربه و حتی انگیزه لازم برای تولید آثار کودک را ندارند، از جمله دلایل افت موسیقی برنامههای کودک است.»
در حقیقت به عقیده او «زمانی که تعداد کانالهای تلویزیون و ساعات پخش افزایش یافت، مسوولان شبکههای تلویزیونی مجبور شدند که برنامههای شبکهها را به طریقی پر کنند؛ به همین دلیل ناخودآگاه سطح کیفی آثار تنزل پیدا کرد. از طرفی گاهی به دلیل کمبود بودجه، تهیه کنندگان مجبور هستند با هزینه پایین از افرادی که تجربه کمتری دارند و یا در جست و جوی کار هستند، دعوت به همکاری کنند؛ زیرا طبیعتا افراد حرفهای دستمزد بالاتری میگیرند. امروزه تعداد چشمگیری از آهنگسازانی هستند که برای حوزه کودک موسیقی میسازند اما تحصیلاتی در حوزه موسیقی ندارند، علاقهای به آهنگسازی در ژانر کودک ندارند، مهارت لازم و تجربه کافی در این حوزه ندارند، تجربه شنیداری موسیقی خوب آنها پایین است و خوراک ذهنی بسیاری از آنها موسیقیهای دست چندمی است که از خارج از ایران میشنوند و اکنون میخواهند همان را در قالب ایرانی و ترانههای کودک ارائه دهند.»
کودکان را دست کم میگیرند!
و اما مهدی آذرسینا نوازنده و آهنگساز درباره علت ساخته نشدن آثار موسیقایی قابل قبول برای کودکان، قبلا در مصاحبهای به ایسنا گفته بود: «گاهی افرادی که برای کودکان موسیقی میسازند، گمان میکنند که چون مخاطبان آنها کودک هستند، نیازی نیست که موسیقی جدی، دقیق و سطح بالا و ماندگار بسازند. در نتیجه با دست کم گرفتن مخاطبان خود، کار را خراب میکنند. اگرچه که آهنگسازان موسیقی کودک باید همهی جوانب کار را در نظر بگیرند؛ به این صورت که اول آهنگساز باشند چون ساخت موسیقی در هر زمینهای چه برای کودک و چه برای بزرگسال کار هر کسی نیست. همچنین آهنگسازی که برای بچه ها موسیقی می نویسد، لازم است تعلیم دیده و تحصیلکرده و متخصص باشد.»
چرا حضور موسیقی در زندگی کودکان مهم است؟
شاید اصلا این سوال برای ما پیش بیاید که علت اهمیت موسیقی در زندگی کودکان چیست؟ که در پاسخ به آن میتوان گفت که پیش از هر چیزی والدین میتوانند با یادگیری اینکه موسیقی چگونه میتواند بر رشد کودک تأثیر بگذارد، مهارتهای اجتماعی آنها را بهبود ببخشند.
مطالعهای در سال ۲۰۱۶ در موسسه مغز و خلاقیت دانشگاه کالیفرنیای جنوبی نشان داد که تجربیات موسیقی در دوران کودکی میتواند رشد مغز را بهویژه در زمینههای اکتساب زبان و مهارتهای خواندن تسریع کند. همچنین یادگیری نواختن یک ساز میتواند یادگیری ریاضی را بهبود بخشد.
اما موفقیت تحصیلی تنها مزیت آموزش موسیقی نیست. موسیقی کلیه زمینههای رشد کودک و مهارتهای آمادگی مدرسه را از جمله سواد فکری، اجتماعی-عاطفی، حرکتی، زبانی شکوفا میکند.
موسیقی به بدن و ذهن کمک میکند تا با هم کار کنند. قرار دادن کودکان در معرض موسیقی در مراحل اولیه رشد به آنها کمک میکند تا صداها و معانی کلمات را یاد بگیرند. رقصیدن با موسیقی به کودکان کمک میکند تا مهارتهای حرکتی خود را بسازند و در عین حال به آنها اجازه میدهد تا برای به تصویر کشیدن ویژگیهای درونی خود تمرین کنند. برای کودکان و بزرگسالان، موسیقی به تقویت مهارتهای حافظه کمک میکند.
یک نوزاد قبل از اینکه حتی به دنیا بیاید در حال گوش دادن و یادگیری است و لالایی خواندن برای نوزاد، از اولین راههایی است که میتوانید با هم پیوند برقرار کنید. درحقیقت، تحقیقات نشان میدهد که آواز خواندن توجه نوزاد را مؤثرتر از گفتار جلب میکند. صدای بلندتر، لحن گرمتر و اشعار آشنا مطمئناً کودک را آرام میکند و احساس امنیت و حمایت را تقویت میکند.
علاوه بر اینکه موسیقی باعث تقویت روابط صمیمانه در زندگی کودک میشود، همچنین نقش مهمی در پرورش جامعه ای فراگیر در کلاسهای درس در تمام سنین ایفا میکند.
موسیقی از فرهنگهای مختلف سازها، زبانها، سبکها و شیوههای مختلف را برجسته میکند و راهی قدرتمند برای کودکان با پیشینههای مختلف برای ارتباط با خانوادهها و جوامع خود و دوستانشان است.
کودکان از طریق لالاییها و قافیههای موسیقی فرصت کافی دارند تا آهنگها را به زبان بیاورند و به آرامی موسیقی و صداهایی را که در اطراف خود میشنوند به عنوان وسیلهای برای درک دنیای اطراف یاد بگیرند و تقلید کنند.
با افزایش سن، در معرض آهنگها و قافیههای بیشتری قرار میگیرند که دایره لغات آنها را گسترش میدهد و به آنها یاد میدهد از کلمات خود بهتر استفاده کنند. آهنگهای پرطرفدار به آنها کمک میکند تا کلمات جدید را حفظ کنند و الگوهای زبانی دشوارتر را راحتتر تلفظ کنند. همچنین، قرار گرفتن بیشتر در معرض موسیقی جدید به آنها کمک میکند پیش از ورود به دبستان انعطاف و درک بهتری داشته باشند.
گوش دادن به موسیقی نواحی مختلف مغز را هنگام پردازش صدا به کار میاندازد، عناصر مختلف مانند ملودی و ریتم را تجزیه میکند و همه آنها را برای یک تجربه موسیقی یکپارچه در کنار هم قرار میدهد. همانطور که کودک شما شروع به نواختن موسیقی میکند، نواحی مختلف مغز، به ویژه قشر بینایی، شنوایی و حرکتی نیز دخیل میشوند. این افزایش عملکرد شناختی ممکن است به فعالیتهای دیگر در زندگی آنها ختم شود. موسیقی به رشد کلی مغز کمک میکند و مسیرهایی را در مغز ایجاد میکند که عملکرد شناختی کودک را بهبود میبخشد.
انتهای پیام
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: روز جهانی کودک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۲۳۱۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باید و نبایدهای تعامل با کودکان چاق
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، اگر شما نگران وزن کودکتان هستید میتوانید از مراقبین سلامت مانند پزشک خانواده، متخصص اطفال و متخصص تغذیه کمک بگیرید. آنها میتوانند شما را در خصوص چگونگی حمایت از فرزندتان و همچنین هر گونه خدماتی که کودک شما ممکن است به آن نیاز داشته باشد، کمک کنند.
از مقصر جلوه دادن کودک بپرهیزید
نوجوانان و جوانان میتوانند به دلایل مختلفی که فراتر از کنترل و رفتارهای آنهاست، دچار اضافه وزن شوند که اغلب اوقات این دلایل پیچیده است. کودکانی که با وزنشان مشکل دارند اغلب تعصب، تبعیض و قلدری را تجربه میکنند. نکته اساسی این است که شما از مقصر دانستن کودکتان بشدت بپرهیزید و به جای آن سعی کنید موارد ساختاری که در ایجاد افزایش وزن نقش دارد را دریابید. درک بهتر موارد گفته شده به عنوان شروع کار میتواند به شما در حمایت عملی از کودکتان کمک کند.
وزن کودک در جریان زندگی میتواند تحت تاثیر تداخلات ژنتیک، تجربههای اوان کودکی و محیط اطرافش قرار گیرد. افزایش وزن کودک را میتوان زمانی انتظار داشت که کودک در محیطی غذا بخورد، بازی کند و یاد بگیرد که فعالیت بدنی کم و مصرف بالای غذاهای ناسالم غنی از انرژی، ارزان و در دسترس با مقادیر بالای چربی و قند و شکر تبلیغ و ترویج داده میشود. افزایش وزن اغلب اوقات پاسخ طبیعی بدن به محیط غیر عادی است. علاوه بر این، کودکان گاهی اوقات درگیر غذای ناسالم میشوند تا با استرس و بیحوصلگی مقابله کنند یا خودشان را از احساس اضطراب و ناراحتی برهانند.
سعی کنید بدون قضاوت با کودکان صحبت کنید
این که کودکان بدانند شما زمانی که آنها نگران هستند بدون هیچ گونه قضاوتی در کنارشان هستید، بسیار اهمیت دارد. از صحبت با زبان سرزنشگر و هم چنین خطاکار شمردن کودک و دادن بازخوردهای منفی در خصوص شکل بدن دیگران و حتی خودتان بپرهیزید. این مورد میتواند برای عزتنفس کودک مضر باشد و باعث شود که آنها برای صحبت با شما احساس راحتی نکنند.
شروع صحبت در خصوص اضافه وزن و چاقی به زبان مادری میتواند شروع خوبی باشد. اولویت دادن به فرد و نه شرایطی که در آن قرار دارد میتواند مشکل کسانی که درگیر اضافه وزن و چاقی هستند را یک مشکل انسانی جلوه دهد و اجازه ندهد شرایط آنها هویتشان را تعریف کند. برای مثال: «شخصی با اضافه وزن و چاقی و نه شخص چاق».
سعی کنید شما مکالمه با کودکتان را شروع کنید و از او بخواهید هر گاه فکر و احساسی در خصوص وزن بدنش داشت با شما در میان بگذارد. اگر کودک شما بازخورد منفی در خصوص وزنش داشت، سعی کنید دلیل این موضوع را کشف کنید. به دقت به کودک گوش بدهید و سعی نکنید از نگرانی آنها ساده بگذرید یا آن را کماهمیت جلوه دهید. اگر متوجه شدید که کودک یا بزرگسال دیگری کودک شما را مورد آزار و اذیت قرار میدهد که میتواند به صورت آنلاین و یا حضوری اتفاق بیفتد، در اسرع وقت به آن رسیدگی کنید.
سعی کنید عزت نفس و نقاط قوت آنها را در حوزههای دیگر که به وزن کودک ارتباط ندارد مورد تشویق و تمجید قرار دهید. برای مثال: «من به این که شما برای امتحان با پشتکار درس خواندید افتخار میکنم یا من عاشق رفتار مهربانانه شما با برادرت هستم.»
مکالمه مفید داشته باشید
در زمانی که تغییرات در محیط دیجیتال به سرعت اتفاق میافتد، نکته حایز اهمیت این است که از تهدیدهایی که سلامت روان و تندرستی کودکتان را به مخاطره میاندازد آگاه باشید، زیرا این مورد به ظاهر بدن و اعتماد به نفس ارتباط دارد. این موارد میتواند شامل موارد زیر باشد:
پستهایی که در شبکههای اجتماعی گذاشته میشود که معمولا وزن را به صورت یک کلیشه در میآورند و یا اختلالات غذاخوردن را ترویج میدهند و بازاریابی مداوم غذاهای ناسالم که کودکان را هدف قرار میدهد.
شما باید مشتاق ایجاد محیط امنی برای مکالمه با کودکتان باشید. میتوانید با پیشدستی کردن برای ایجاد فرصت صحبت در خصوص سلامت روان و این که چطور رفتارهای آنلاین میتواند بر سلامت و تصویری که کودکان از خود دارند اثر بگذارد، شروع کنید.
میتوانید موارد زیر را برای شروع مکالمه در خصوص وزن با کودکتان مورد توجه قرار دهید:
از کودکتان سوالات باز (مانند چه احساسی داری؟ یا در مدرسه چه خبر است؟) بکنید و از آنها بخواهید احساساتشان را بیان کنند.
از کودکتان برای این که به شما اعتماد کرده است تشکر کنید تا بتوانید احساس امنیت را در او به وجود آورید.
در حالی که تصدیق میکنید غذا خوردن سالم و حفظ وزن سلامت میتواند چالش برانگیز باشد، مزایای سلامت بهتر را مورد تاکید قرار دهید.مثبت و حمایت کننده باشید.
رفتارهای سالم را مورد توجه قرار دهید
به طور کلی به جای تمرکز بر کاهش وزن بر اهداف سلامتی تاکید کنید، مگر این که مراقبین بهداشتی بخواهند که شما به کاهش وزن توجه کنید. رفتارهای غذاخوردن سالم و فعالیت بدنی یک شبه به صورت عادت در نمیآید، بلکه نیازمند زمان، تلاش و مراقبت از جانب شما و کودکتان است تا این تغییرات ادامهدار باشد. احتمال خیلی کمی دارد که تغییرات زیاد و ناگهانی در رژیم غذایی و شیوه زندگی کودکتان نتیجهبخش باشد. این کار حتی میتواند برای سلامت کودک مضر باشد. تغییرات زمانی موفقیتآمیز خواهد بود که کوچک، تدریجی، افزایشی و با حمایت کل خانواده باشد.
بهترین الگوی ممکن برای کودکتان باشید. غذاهای مغذی و تازه مانند میوهها و سبزیها را انتخاب کنید، فعالیت بدنی را تشویق کنید و خواب کافی را ترویج دهید و از این که با کودکتان در خصوص وزن افراد دیگر بازخورد منفی دهید بشدت بپرهیزید.
این که وزنتان چقدر است اهمیتی ندارد. شما میتوانید به کودکتان با انجام رفتارهای سالم کمک کنید. گروههای غذایی مختلف را با هم بشناسید، یاد بگیرید که چه مواد مغذی به عنوان غذای سالم مورد نیاز بدن است و درباره اینکه که چرا بعضی از غذاها انتخاب بهتری از غذاهای دیگر هستند، با هم صحبت کنید.
تمام سعی و تلاش خود را بکنید تا از مصرف غذاها و نوشیدنیهای فوق فرآوری شده که غنی از نمک، شکر و چربی هستند، جلوگیری کنید، اما از تلاش برای منع کامل بعضی از غذاها بپرهیزید، زیرا این مورد میتواند اثر معکوس داشته باشد و باعث مصرف بیشتر آنها شود. بیشتر غذاهایی که بصورت آماده به مصرف یا اصطلاحا «بگیر و ببر» عرضه میشود غنی از چربی، شکر، و نمک بوده و خیلی باعث رفع گرسنگی نمیشود. به جای آن، میان وعدههایی که سالم بوده و گرسنگی را برطرف میکند مانند برشهایی از میوها و سبزیها و ماست ساده را در دسترس قرار دهید. مصرف آب را به عنوان نوشیدنی اصلی به جای نوشیدنیهای میوهای حاوی شکر مد نظر قرار دهید و در مورد غذاها و نوشیدنیهایی که در خانه در دسترس است جانب احتیاط را رعایت کنید.
از زمان با هم غذاخوردن لذت ببرید
هر زمان که امکانپذیر است غذا را تهیه کرده و با هم به صورت یک خانواده میل کنید. این بهترین فرصت برای صحبت درباره انتخابهای غذای سالم و تمرین مصرف آنها است. غذا را به کودک به اندازه مناسب برای کودک بدهید و اگر کودک هنوز گرسنه است اجازه دهید برای مقادیر بیشتر غذا درخواست کند. داشتن زمان مشخص برای وعدههای اصلی و میان وعده (ها) کمک میکند تا به کودک آموزش دهید که به جای ریزهخواری در طی روز باید زمان مشخصی برای غذا خوردن داشته باشد.
شادمانی را در فعالیت بدنی و حرکات روزمره پیدا کنید
فعالیت بیرون از خانه و فعال بودن را در قالب خانواده تشویق کنید. از سن ۳ سالگی به بالا کودکان باید روزانه حداقل یک ساعت فعال باشند. اما این مورد میتواند بصورت پشت سرهم نباشد و به زمانهای کوچکتر ۱۵ الی ۲۰ دقیقه تقسیم شود. برای کودکان کوچکتر میتوانید بازیهایی مانند دنبال هم کردن و توپبازی را انجام دهید. اگر امکان دارد برای عبور و مرور، راه رفتن و دوچرخهسواری را به جای استفاده از ماشین در نظر بگیرید. از ورزشهای تیمی در مدرسه و یا خارج از آن حمایت کنید. این کار میتواند فعالیت بدنی را لذتبخشتر کند و همزمان ارتباطات کودکان را نیز بهبود ببخشد.
سلامتی نه وزن
از این که در این فرایند فقط وزن را مرکز توجه قرار دهید، پرهیز کنید و توجه بیشتری را به مزایای رفتارهای غذاخوردن سالم و فعالیت بدنی در کل خانواده معطوف کنید. این موارد برای حمایت از رشد و تکامل کودکان تا بزرگسالی و افزایش ایمنی و سلامت عاطفی مورد نیاز است. در حقیقت ایجاد تغییرات مطلوب در سطح خانواده میتواند به پیشگیری از رژیم غذایی نادرست و یا داشتن مشکلات غذا خوردن در آینده کمک کند.
بهترین راه برای حمایت از خوشبختی و سلامت کودکتان، این است که او بداند تحت هر شرایطی شما در کنار او خواهید بود. با لذت بردن از خوراکیهای سالم و انجام فعالیت بدنی به صورت خانواده شما میتوانید به کودکتان کمک کنید تا در ایجاد تغییرات مثبت و شیوه زندگی سالم احساس تنهایی نکند و بداند که این موارد فراتر از کاهش وزن است.
انتهای پیام/